7. ปฐมพลสูตร

[117] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย กำลัง 8 ประการนี้ 8 ประการ
เป็นไฉน ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ทารกทั้งหลายมีการร้องไห้เป็นกำลัง 1
มาตุคามทั้งหลายมีความโกรธเป็นกำลัง 1 โจรทั้งหลายมีอาวุธเป็น
กำลัง 1 พระราชาทั้งหลายมีอิสริยยศเป็นกำลัง 1 คนพาลทั้งหลาย
มีการเพ่งโทษผู้อื่นเป็นกำลัง 1 บัณฑิตทั้งหลายมีการไม่เพ่งโทษ
เป็นกำลัง 1 พหูสูตบุคคลทั้งหลายมีการพิจารณาเป็นกำลัง 1
สมณพราหมณ์ทั้งหลายมีขันติเป็นกำลัง 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย
กำลัง 8 ประการนี้แล.
จบ ปฐมพลสูตรที่ 7

อรรถกถาปฐมพลสูตรที่ 7

มีวินิจฉัยดังต่อไปนี้.
บทว่า อุชฺฌตฺติพลา แปลว่า มีการเพ่งโทษเป็นกำลัง
จริงอยู่ พวกคนพาลมีกำลังเฉพาะแต่การเพ่งโทษอย่างนี้ว่า คนโน้น
บอกเรื่องนี้ ๆ กะผู้ใด ผู้นั้นได้บอกกะเรา ไม่บอกกะคนอื่น. บทว่า
นิชฺฌตฺติพลา ความว่า มีการไม่เพ่งประโยชน์ และมิใช่ประโยชน์
เท่านั้นว่า นี้ไม่ใช่ นี้ชื่อว่าอย่างนี้เป็นกำลัง. บทว่า ปฏิสงฺขานพลา
แปลว่า มีการพิจารณาเป็นกำลัง. บทว่า ขนฺติพลา ได้แก่ มีความ
อดทนด้วยความยับยั้งเป็นกำลัง.
จบ อรรถกถาปฐมพลสูตรที่ 7

8. ทุติยพลสูตร

[118] ครั้งนั้นแล ท่านพระสารีบุตรเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้า
ถึงที่ประทับ ถวายบังคมพระผู้มีพระภาคเจ้าแล้ว นั่ง ณ ที่ควร
ส่วนข้างหนึ่ง พระผู้มีพระภาคเจ้า ได้ตรัสถามท่านพระสารีบุตรว่า
ดูก่อนสารีบุตร กำลังของภิกษุผู้ขีณาสพมีเท่าไร ที่เป็นเหตุให้
เธอผู้ประกอบแล้วปฏิญาณความสิ้นไปแห่งอาสวะทั้งหลายได้ว่า
อาสวะทั้งหลายของเราสิ้นแล้ว.
ท่านพระสารีบุตรกราบทูลว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ กำลัง
ของภิกษุผู้ขีณาสพ 8 ประการ ที่เป็นเหตุให้ท่านผู้ประกอบแล้ว
ปฏิญาณความสิ้นไปแห่งอาสวะทั้งหลายได้ว่า อาสวะทั้งหลาย
ของเราสิ้นแล้ว.
ท่านพระสารีบุตรกราบทูบว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ กำลัง
ของภิกษุผู้ขีณาสพ 8 ประการ ที่เป็นเหตุให้ท่านผู้ประกอบแล้ว
ปฏิญาณความสิ้นไปแห่งอาสวะทั้งหลายได้ว่า อาสวะทั้งหลาย
ของเราสิ้นแล้ว 8 ประการเป็นไฉน ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ภิกษุ
ผู้ขีณาสพในธรรมวินัยนี้ เห็นสังขารทั้งปวงแจ่มแจ้ง โดยความเป็น
ของไม่เที่ยง ด้วยปัญญาอันชอบตามเป็นจริง ข้อที่ภิกษุผู้ขีณาสพ
เห็นสังขารทั้งปวงแจ่มแจ้ง โดยความเป็นของไม่เที่ยง ด้วยปัญญา
อันชอบตามเป็นจริงนี้เป็นกำลังของภิกษุผู้ขีณาสพ ที่ท่านอาศัย
แล้วปฏิญาณความสิ้นไปแห่งอาสวะทั้งหลายได้ว่า อาสวะทั้งหลาย
ของเราสิ้นแล้ว 1.